مدرسه پاییزی مطالعات زبان فرانسه

مدرسه پاییزی مطالعات زبان فرانسه با محوریت روش‌شناسی پژوهش در علوم انسانی با همکاری گروه زبان و ادبیات فرانسه دانشگاه بوعلی‌سینا در بازة زمانی یکم تا سوم آذر ماه 1402 در سالن شهید چیت‌سازیان دانشکدة علوم انسانی آن دانشگاه برگزار شد.

یازده استاد ایرانی از دانشگاه‌های بوعلی‌سینا (03 نفر)، تهران (01 نفر)، تربیت‌مدرس (02 نفر)، الزهراء (02 نفر)، علامه طباطبایی (01 نفر)، اصفهان (01 نفر) و پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی (01 نفر) در حوزه‌های مطالعات ادبی، آموزش زبان، مطالعات ترجمه و زبان‌شناسی به دو زبان فارسی و فرانسه کارگاه‌ و سخنرانی ارائه کردند. دو استاد فرانسوی، ایو سیتون و الکساندر ژفن، به‌ترتیب از دانشگاه‌های پاریس 8 و سوربن جدید–پاریس 3، در حوزه‌های روش‌شناسی پژوهش در علوم انسانی و نقد زیست‌محیطی در قالب دو ویدئوی آفلاین به ایراد سخنرانی پرداختند.

در مجموع، حدود صد و ده نفر از دانشجویان سراسر کشور به‌ویژه دانشجویان مقاطع تحصیلات تکمیلی، از دانشگاه‌های بوعلی‌سینا (40 نفر)، تهران، تربیت‌مدرس، الزهراء، علامه طباطبایی، شهید بهشتی، اصفهان، شهید چمران اهواز، فردوسی مشهد، تبریز و آزاد اسلامی شرکت کردند.

چهار نفر از اعضاء انجن ایرانی زبان و ادبیات فرانسه در این رویداد علمی و آموزشی-پژوهشی شرکت داشتند: دکتر حمیدرضا شعیری، دکتر روح‌ا… حسینی، دکتر حسن زختاره و دکتر هدا خیاط. همچنین، دکتر حسن زختاره به‌عنوان دبیر اجرایی و علمی این مدرسه پاییزی تعیین شده بود.

صبح‌ها، از ساعت 08 تا 13، به برگزاری کارگا‌ها و سخنرانی‌ها اختصاص یافته بود و بعدازظهرها، از ساعت 14 تا 18، به بازدید از مکان‌ها و جاذبه‌های تاریخی و گردشگری شهر همدان به زبان فرانسه.

در طی این مدرسه پاییزی، دکتر حمیدرضا شعیری، ریاست محترم انجمن ایرانی زبان و ادبیات فرانسه، در مراسم افتتاحیه و اختتامیه، گزارشی از فعالیت‌های انجمن ایرانی زبان و ادبیات فرانسه ارائه کرد و از برنامه‌های آتی انجمن در سال 1402 و 1403 سخن گفت. همچنین، تمامی دانشجویان مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری حاضر در مدرسه پاییزی در انجمن عضو شدند و مجمع عمومی عادی سالیانه انجمن در سال 1402 نیز در شهر همدان برگزار شد. از جمله تصمیمات انجمن برگزاری مدرسة علمی در دانشگاه اصفهان، تعیین گروه زبان و ادبیات فرانسه دانشگاه بوعلی‌سینا به‌عنوان قطب علمی انجمن، برگزاری نشست‌های علمی مستمر در دانشگاه‌های مختلف کشور و همچنین برگزاری تورهای گردشگری به زبان فرانسه و با همکاری موسسه زبان فرانسه نیکسان بوده است.

 

نام سخنرانان و عنوان سخنرانی و کارگاه آن به شرح ذیل بوده است:

 

روز نخست

  • دکتر حمیدرضا شعیری (دانشگاه تربیت مدرس): زبان و معنا در قرن 21: چالش‌ها و تحول
  • دکتر ایو سیتون (دانشگاه پاریس 8): روش پژوهش در علوم انسانی
  • دکتر روح‌ا… حسینی (دانشگاه تهران): پژوهش در علوم انسانی: برخی ملاحظات روش‌شناختی
  • دکتر مازیار مهیمنی (دانشگاه بوعلی‌سینا): ادراک مسئله‌شناختی از زبان

 

روز دوم

  • دکتر راضیه صادقپور (دانشگاه اصفهان): مصاحبة خودمواجهه‌ای و فرایند بازتولید معنا در آموزش زبان
  • دکتر ناهید جلیلی‌مرند (دانشگاه الزهراء): متون رسانه‌ای: اجزاء تشکیل‌دهندة آن
  • دکتر احمد شاکری (پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی): بوطیقای جغرافیا در رویکردهای نقادانة ادبی معاصر
  • دکتر الکساندر ژفن (دانشگاه پاریس 3): نقد زیست‌محیطی
  • دکتر اسماعیل فرنود (دانشگاه علامه طباطبایی): ترجمة مجدد آثار ادبی در ایران

 

روز سوم

  • دکتر محمودرضا گشمردی (دانشگاه تربیت مدرس): آموزش زبان با رویکرد شناختی: بازتعریف جایگاه آموزش‌دهنده و آموزش‌گیر
  • دکتر سیده‌یاسمین سجادی (دانشگاه بوعلی‌سینا): استناد در تحقیق: نقل‌قول‌ها، ارجاعات، یادداشت‌ها
  • دکتر هدا خیاط (دانشگاه بوعلی‌سینا): ابعاد اخلاقی ترجمه در کلاس‌های آموزش مترجمی زبان خارجی
  • دکتر شراره چاوشیان (دانشگاه الزهراء): مقدمه‌ای بر ادبیات پست‌مدرن

L’Université d’automne d’études de langue française, ayant pour objectif l’examen de la méthodologie de recherche en sciences humaines, s’est tenue du 22 au 24 novembre 2023 dans la salle Shahid Chitsaziyan de la Faculté des sciences humaines de l’Université Bu-Ali Sina de Hamadān, en coopération avec le Département de langue et littérature françaises de cette institution.

Onze enseignants-chercheurs iraniens, issus des universités de Bu-Ali Sina (03 personnes), de Téhéran (01 personnes), de Tarbiat Modarres (02 personnes), Al-Zahra (02 personnes), Allameh Tabataba’ei (01 personnes), d’Ispahan (01 personnes) et de L’Institut de recherche en Sciences humaines et études culturelles (01 personne), ont présenté en persan et français des ateliers et des conférences sur les études littéraires, la didactique de français, la traductologie et la linguistique. De plus, deux enseignants-chercheurs français, Yves Citton et Alexandre Gefen, respectivement des universités Paris 8 et Nouvelle Sorbonne-Paris 3, ont fait deux interventions asynchrones sur la méthodologie de recherche en sciences humaines et l’écocritique.

Au total, cent dix étudiants de tout le pays ont participé à cette université d’automne, notamment ceux des universités Bu-Ali Sina (40 personnes), de Téhéran, Tarbiat Modarres, Al-Zahra, Allameh Tabataba’ei, Shahid Beheshti, d’Ispahan, Shahid Chamran d’Ahvaz, Ferdowsi de Mashhad, de Tabriz et Azad islamique. Quatre membres de l’Association iranienne de langue et littérature françaises, à savoir le Dr. Hamidreza SHAIRI, le Dr. Rouhollah HOSSEINI, le Dr. Hassan ZOKHTAREH et le Dr. Hoda KHAYAT, ont assisté à l’événement scientifique sur l’enseignement-recherche. Le Dr. Hassan ZOKHTAREH avait été nommé secrétaire exécutif et scientifique de cette université d’automne.

Les matinées, de 8h00 à 13h00, ont été consacrées à la tenue d’ateliers et de conférences, et les après-midi, de 14h00 à 18h00, à la visite guidée en français des sites historiques et touristiques de la ville de Hamadān.

Au cours de l’université d’automne, le Dr. Hamidreza SHAIRI, président de l’Association iranienne de langue et littérature françaises, a présenté un rapport sur les activités de l’association lors des cérémonies d’ouverture et de clôture, ainsi que des projets futurs en 2023 et 2024. Tous les étudiants de maîtrise et de doctorat participant à l’université d’automne sont devenus membres de l’association, et l’assemblée générale annuelle de l’association en 2023 s’est tenue dans la ville de Hamadān. Les décisions adoptées par l’association incluaient l’organisation d’une université de printemps ou d’été à l’Université d’Ispahan, la désignation du Département de langue et littérature françaises de l’Université Bu-Ali Sina comme pôle scientifique de l’association, la tenue de réunions scientifiques dans différentes universités du pays, ainsi que l’organisation de visites touristiques en français en coopération avec l’Institut de langue française Nixson.

Les intervenants et le titre de leur conférence ou atelier étaient les suivants:

 

Premier jour

  • Hamidreza Shairi (Université Tarbiat Modarres) : Langue et sens au XXIème siècle : défis et évolution ;
  • Yves Citton (Université Paris 8) : Méthodologie de recherche en sciences humaines ;
  • Rouhollah Hosseini (Université de Téhéran) : Recherche en sciences humaines : quelques considérations méthodologiques ;
  • Maziar Mohaymeni (Université Bu-Ali Sina) : Conception problématologique du langage.

 

Deuxième jour

  • Razieh Sadeghpour (Université d’Ispahan) : Rétroaction et processus de reproduction du sens dans l’enseignement des langues ;
  • Nahid Djalili Marand (Université Al-Zahra) : Les textes médiatiques : ses composantes ;
  • Ahmad Shakri (Institut de recherche en sciences humaines et culturelles) : Géocritique dans les approches de critique littéraire contemporaine ;
  • Alexandre Gefen (Université Paris 3) : Ecocritique ;
  • Esmaeil Farnoud (Université Allameh Tabataba’ei) : Retraduction d’œuvres littéraires en Iran.

 

Troisième jour

  • Mahmoudreza Gashmardi (Université Tarbiat Modarres) : Enseignement des langues avec une approche cognitive : redéfinir la position de l’enseignant et de l’apprenant ;
  • Seyedeh Yasmin Sajjadi (Université Bu-Ali Sina) : Citation en recherche : citations, références, notes ;
  • Hoda Khayat (Université Bu-Ali Sina) : Dimensions éthiques de la traduction dans les cours de traductologie ;
  • Sharareh Chavoshian (Université Al-Zahra) : Introduction à la littérature postmoderne.